1903-26 - Espéranto-Nancy

kom:2as/fe/hi/ko

teksto eltirita de "La Informilo" n-oj 18-19-20


1/ apero de Esperanto - 1903 1914

Kiam alvenis en Nancy, la nova?o: "nova internacia lingvo estas
aperinta" multaj homoj interesi?is pri tio. En decembro 1902, du profesoroj
en la liceo, s-roj Adam kaj Maresquelle pensis voki la izolitajn amikojn de
Esperanto por ?eesti kunvenon.

Photo 104 - Carlo Bourlet (186-1913)

La 11an de januaro 1903, s-ro profesoro Charles Bourlet, prezidanto
de la pariza grupo prezentis en salle Poirel, al multaj a?skultantoj,
trafegajn argumentojn favorajn al la disvasti?o de la lingvo Esperanto.
La 19an de januaro, la kunvenantaro en "salle de l'agriculture"
starigis la nancian grupon de la SFPE. (société française de propagation de
l'Esperanto)
La 20an de januaro, malfermi?is la kurso en dek lecionoj por la
membroj de la grupo de "touring club". Tiu organizo donis al la nova
societo subvencion de 200 frankoj! ( en 1997, oni obligu per 20 por retrovi
nunajn frankojn = 4000frf).
La kurso farita de s-ro Maresquelle, sekretario de la grupo estis granda
sukceso. De 50 ?is 90 fidelaj kaj atentaj a?skultantoj trovis lokon en la
granda amfiteatro de la scienca fakultato. Post la fino de la kurso,
?iumonate la unuan kaj la duan vendredon, oni organizis legadon, tradukon
kaj konversaciojn.
La grupoj de Nancy kaj Epinal kune presigis belan jarlibron: por la
jaroj 1903 kaj 1904, kiu temis pri
historio de la nancia grupo: propagando esperanta, statuto de la grupo,
listo de la membroj.
La komitatanoj estis: s-roj Le Monnier, profesoro, prezidanto - doktoro
Friot, vicurbestro, vicprezidanto, Maresquelle, proferoro, sekretario,
Michels, apotekisto, delegito de TCF "touring club de France", kasisto,
Gain, profesoro, membro, E. Adam, profesoro, membro.
La ?efaj aktivaj membroj estis: s-roj ?. Adam, rektoro de la akademio de
Nancy, Maringer, urbestro, Gérard, vicurbestro, Ruttinger, vicurbestro,
Danis, direktoro de la orienta lernejo pri metioj, . Daum (f-ino), de la
kristalfabriko, Furby, prokuroro de la Respubliko, Barono de Meckenheim,
Risston, doktoro pri juro, k. t. p. . .
La ?efaj asociaj membroj estis: Aubriot, profesoro, Antoine, profesoro,
Bauer, de la instituto pri kemio, Camet, apotekisto, Daum (Jean, Léon,
Henri), kristalfabrikistoj, Desouches, profesoro, d-ro Gille, Guitard, de
la instituto pri kemio, Hornecker, artkitekto, Hanns, profesoro, Majorelle
(Jules); Maresquelle (s-ino) Thomas, presisto, k. t. p. . .
(El la cititaj viroj, 4 estis elektitaj poste por nomi stratojn en Nancy: s-
roj Friot, ?. Adam, Maringer kaj Majorelle. )

historio de la grupo de Epinal
aperis listo de la membroj.

(komentario de 1954: Certe niaj legantoj miros pri tio, ke en tiu epoko jam
tiel vigla estis la esperantismo en nia regiono. Se la progresoj estus ?iam
same grandaj, preskaa? ?iuj Lorenanoj devus scipovi Esperanton. Sed okazis
poste granda malfeli?o: la unua monda milito).

0000000000000000000000000000000000



Article de notre "archiviste" vandopérien J. L. Thibias,
paru dans le no 50 de "La Informilo".
(2-ème trimestre 1985)

. - la movado de 1904 ?is 1911. . . - Grava estas la demando ?u transporto
de esperanta libro?ranko estas fruktodona laboro ? Vi eble opinios ke ne
! Tiam, vi ne pravos. ?ar tia transporto estas utilega, kiam oni
rimarkas, ke en la ?ranko estas trezoro ! "Kia trezoro ?" vi tuj
demandos. . . "?u oro, juvelo, diamento, gajnanta bileto de sporta loto
?". . . Ne, sed la libro de la asembleoj de la esperanto-grupo de Nancio,
de 1904 ?is 1911. Ne malmiru ! Tiu libreto estas ja trezoro, ?ar ?i
alportas multajn netakseblajn sciigojn pri niaj prauloj ! Kiam mi legis
tiun libreton - pli ekzakte tiun kajeron, kie estas mane registritaj la
debatoj de la nancia grupo dum ?iaj jaraj a? eksterordinaraj asembleoj -
mia unua penso estis peti de s-ro Claudel lian *tempo-ma?inon por iri al
Nancio de la komencanta XXa jarcento, tien vidi nek daruaojn, nek
birdohomojn sed la nanciajn esperantistojn de la pionira epoko. . . kaj
sonregistri iliajn tutajn debatojn. Sed mi rimarkis, ke la raportoj estas
skribitaj franclingve. Do sendube anka? la debatoj tiel estis kaj eble ne
?iuj esperantistoj povus bone kompreni ilin. Do mi decidis pli tradicie
agadi kaj traser?i en la skribitaj raportoj la plej notindan "la tuta
reskribo de la kajero estus eble tro laciga por la leganto kaj sendube
tro multekosta por "La Informilo". La raportoj estas faritaj de tri
sinsekvaj sekretarioj : sinjoroj Maresquelle, Nieger kaj (eble)
Thiaucourt. Unua konstato: tiamaj samideanoj ne skribis pli bele ol ni. .
. la skriba?oj de la tria sekretario ne estas pli legebla ol tiuj de la
fondinto de la libroservo (?!). ?u la regionaj prauloj multe malsimilis
al ni ? Ne vere, kvankam estas kelkaj diferencoj = Unue, temas pri grupo
de Nancio ne pri nord-orienta federacio. Tiu-?i iel ne povis ekzisti same
kiel hodia?, car tiam la tri departementoj Bas-Rhin, Haut-Rhin kaj
Moselle estis ankora? kontra?vola parto de la germana imperio. = La
kunvenoj ne okazis en la Junul-Domo (?u Philippe Desforges jam estis
naski?inta ?). La lokoj menciitaj estas la 24, rue des Carmes, la scienca
fakultato (rue de Serre), la anfiteatro (place Carnot) a? la komerco-
domo. = Strangaj ?ajnas al ni hodia? kelkaj monaj aferoj: la komerco-domo
montras sian intereson pri la grupo per subvencio de 100 frankoj. . .
(klarigos 100 tiamaj frankoj estas unu nova franko a? 10 000 malnovaj
centimoj sed certe multe pli valoras ol cent nunaj frankoj !). = Ankora?
pli malkredebla: en 1904, la grupo decidis. . . malpliigi la kotizojn :
5F anstata? 6 por la membroj aktivaj, 6 anstata? 10 per la. . . bonfaraj
! Tia stranga?o tamen estis balda? "korektita": kvar jaroj poste,
rimarkante, ke la asocio ne plu disponas sufi?e da mono, oni realtigas la
kotizojn ?is la anta?a prezo ! Dezirante plibonigi la financan staton, la
kasisto proponas en 1905 rimedon, kies formulado ?ajnas al ni konata :".
. . Necesas varbi por la grupo la plej eble multe da ali?antoj. . . ".
Tamen la fama slogano. . . "?iu federaciano malkovru almena? unu novan
membron ?iujare. . . " ankora? ne estis uzita ! ?u la tiamaj
esperantistoj estis ?iuj pli fidelaj ol nuntempe ? ?ajnas ke ne: en 1904
kunvenis 25 membrojn en 1911 nur 17, kaj rimarkinte, ke la 6 membroj de
la komitato ne povis pro diversaj kialoj fari?i ?iuj aktivaj
esperantistoj, oni decidis aldoni en 1905. . . 6 aliaj komitatanojn!
Finfine la komitato havas 12 membrojn elektitajn por tri jaroj, triono
estante anstata?igita ?iun jaron "sendube pro manko da volontuloj, ?iuj
komitatanoj estis unuanime re-elektitaj) Redaktis J. L. Thibias
*noto de la redaktoro : aludo al la intereso plena diapo-prezentado far s-
ro Claudel dum la federacia kongreso en Epinal.


00000000000000000000000000000000000000000000000000000







Rapport publié dans le numéro 52 de la informilo - 4éme trimestre 1985


Un document datant de 1905

LE GROUPE de NANCY SE REUNIT A LA VEILLE DU CONGRES UNIVERSEL DE BOULOGNE
sur MER

Note du rédacteur : Ce texte fait suite à l'excellent article de notre
"archiviste" vandopérien J. L. Thibias article paru dans le no 50 de la
INFORMILO.

ASSEMBLEE GENERALE ORDINAIRE ET EXTRAORDINAIRE DU 10 FEVRIER 1905
A 8h 1/2 du soir, 24, rue des Carmes.

Etaient présents : MM Le Monnier, président - Maresquelle, secrétaire -
Frécot, trésorier - Dr Noël - M. Verain, - J. Daum et quelques membres
actifs ou associés,
MM Michels, Gain et Gutton s'étaient excusés par lettre.

Le président déclare la séance ouverte et prononce son allocution. Il fait
l'éloge de 2 membres du Comité décédés dans la courant de l'année : M. Le
colonel Moretti et le Dr Friot, ancien Vice-président du groupe, puis il
annonce le projet de Congrès qui devra réunir au mois d'août à Boulogne-sur-
Mer les délégués des groupes Espérantistes du monde entier. Il invite les
Espérantistes de Nancy à témoigner à cette importante manifestation tout
l'intérêt qu'elle mérite.

Le Président donne la parole au secrétaire pour la lecture de son rapport
annuel. M. Maresquelle donne un rapide aperçu de l'état de l'Espéranto dans
le monde, en France et à Nancy. Partout, les progrès que fait l'idée de la
langue Internationale et la diffusion de l'Espéranto lui-même sont de plus
en plus satisfaisants, en Angleterre, en Allemagne, aux Etats-Unis même, en
France en particulier. Le secrétaire termine son rapport par quelques
paroles de regret adressées à la mémoire de MM Moretti et Friot et par un
appel pressant en faveur du Congrès de Boulogne-sur-Mer.

Le Président donne la parole à M. Frécot, trésorier. Celui-ci présente un
compte-rendu très détaillé de l'exercice 1904, d'où il résulte que
l'encaisse au commencement de 1905 n'est sensiblement que la moitié de
l'encaisse au commencement de 1904. Il établit ensuite un budget
approximatif des recettes et des dépenses pour 1905 qui fait prévoir que le
budget de 1906 ne sera guère que de 330, 00 F. (ou 990, 00 F. . . la
graphie du nombre étant assez peu lisible - JL. Th. ), en admettant que le
nombre des membres ne diminue pas sensiblement. La conclusion de M. Frécot
s'impose : il faut recruter au groupe le plus d'adhérents possible, actifs
ou associés.

L'ordre du jour porte ensuite : élection de 5 membres du Comité : MM Le
Monnier, Maresquelle et Vér